Je hebt van die woorden die iets betekenen, maar waarvan niet precies valt uit te leggen wat dat dan exact is tot het moment dat de betekenis zelf wordt ervaren. Gezelligheid is bij ons zo’n woord. Wat het precies betekent? U weet het allemaal, maar ik kan het u niet uitleggen. De Vlamingen hebben ook van die woorden. De favoriet van ondergetekende is al jaren goesting.

Wat goesting precies is? Ik kan het u moeilijk uitleggen, maar dEUS probeert het inmiddels al een hele tijd aan de man te brengen. Met een combinatie van speelplezier, creativiteit en – niet onbelangrijk – talent knalt de band al jaren iedere Nederlandse zaal compleet plat. De meeste zalen hebben ze inmiddels waarschijnlijk wel gezien, bijna overal in het land heeft de band meermaals gespeeld, en dus werd het tijd voor iets nieuws. Nadat eerder dit jaar het eerste échte concert in de nieuwe Tivoli door de heren gespeeld werd, mocht men vanavond als één van de eersten de planken van de nieuwe Doornroosje op.

Dat deed men niet zonder reden. De Antwerpse formatie bracht twintig jaar geleden haar debuutalbum uit en besloot dat te vieren met een dubbelalbum waarbij op één schijf de grootste hits van de band staan, en op de andere schijf een aantal rustige nummers die de band zelf wel wat meer aandacht wil geven. Daarnaast gaat de band op tour langs een klein aantal zalen. Naast Nijmegen stond de band al in Londen en Berlijn en staan de heren later deze week nog in Parijs, Amsterdam en Brussel.

Je kan na twintig jaar wel wat sleur verwachten, maar in Nijmegen is vanavond al snel duidelijk dat we daar niks van hoeven te verwachten. De band vliegt er vol in met Via, dankzij de hard-zachttegenstellingen en de schurende elektrische viool een typische song uit de beginperiode van dEUS . Via het fantastisch swingende The Architect en het nieuwere Constant Now komen we al vroeg uit bij het absolute hoogtepunt uit het dEUS-oeuvre; Instant Street. Van het rustige, Americana-achtige intro, via een geweldige tekstbrug naar een oorverdovende apotheose. Heel Doornroosje danst vanavond noot voor noot mee, iedere slag van een als bezetene raggende Tom Barman is vanavond raak, en dankzij de totale muzikale escalatie aan het slot wordt de show al heel vroeg ver het diepe ingetrokken.

Diep, want dEUS is zeker geen band met een makkelijk oeuvre. Zeer afwisselend en ritmisch vaak zo ingewikkeld dat voor een aanzienlijk deel van het publiek nooit helemaal duidelijk wordt hoe te bewegen. Dat kan problematisch zijn voor de sfeer in de zaal, maar gelukkig klinken moeilijke nummers als Fell of the Floor Man even tijdloos als boeiend.

Toch lijkt in die fase de aandacht van het publiek iets te verslappen. Om dan de stoelen erbij te pakken en een paar ballads te spelen, dat is lef. En juist op die momenten onderscheidt dEUS zich van alle andere bands in de Benelux. Met Right As Rain en Wake Me Up Before I Sleep krijgen de heren de zaal muisstil. Beide nummers meer dan vijftien jaar oud, beide nummers nog altijd magistraal mooi én loepzuiver gespeeld. Dat het een van de fijnste avonden van 2014 zou worden was na dat intermezzo allang duidelijk.

Als we het tempo en de elektrische instrumenten weer oppakken breekt weer een moeilijke fase aan, maar dankzij aan een aantal klassiekers (Little Airithmatics) en een aantal nieuwere nummers (Quatre Mains) blijft de sleur ver weg. Op verzoek speelt de band dan nog publieksfavoriet Hotel Lounge en afgesloten wordt er met Bad Timing, een van Barmans meest persoonlijke nummers. Kippenvel, maar of dát nou de klapper is om een jubileum mee af te sluiten?

Nee dus, want gelukkig komen een aantal echte klassiekers nog in de encore langs. Die start met Theme from Turnpike, misschien wel het vreemdste nummer dat dEUS ooit op plaat heeft gezet. Het bizarre nummer komt live echter uitstekend over en luistert vanavond als een actiefilm waarin de idiote plotwendingen elkaar in rap tempo opvolgen. Vervolgens spelen de heren Roses, een song die vooral bekend werd vanwege de prachtige opbouw. Afgesloten wordt er daarna met Suds & Soda, de eerste en misschien ook wel grootste hit van de formatie. Een aan het begin wat mat Doornroosje springt en deint als volledig gehypnotiseerd op de ritmes van het nummer, dat naar het einde toe volledig geregisseerd uit de bocht vliegt. Een fantastische afsluiter van een gedenkwaardige avond.

De verstokte muziekpurist vraagt zich na het lezen van deze review wellicht af hoe een twintig jaar oude band nog steeds écht kan verrassen. Ondergetekende heeft daar wel begrip voor. Die ziet per jaar tientallen bands met ongeveer twintig jaar ervaring waar de geest al bijna net zo lang uit is. Zo’n band die op de automatische piloot even de hits speelt, het publiek vermaakt en dan tevreden naar de volgende show doorgaat. Muziek maken alsof het je werk is, kan je het een succesvolle formatie eigenlijk kwalijk nemen?

Tom Barman en zijn vrienden-in-wisselende-samenstelling kiezen echter al twintig jaar voor een andere benadering. Deze band neemt veel risico, gaat er iedere avond vol in en speelt altijd alsof het de eerste én laatste keer is dat zij op het podium staat. Als je dát na twintig jaar nog met zoveel energie en passie op het podium kan doen kun je met recht spreken van een band van wereldformaat. We hebben nu al goesting in de volgende twintig!