Langzaam zien we de Beekse Bergen weer ontwaken en zien we hoe wilde dieren en dagjesmensen het park weer overnemen van vijfentwintigduizend muziekliefhebbers. Best Kept Secret 2017 zit er nu écht op – om half één vanmiddag sloten de hekken definitief. Het was natuurlijk een editie die vooraf al onvergetelijk was vanwege headliners Arcade Fire en Radiohead, maar gelukkig was er de afgelopen drie dagen meer te doen in Hilvarenbeek. Wat? U leest het hier, samengevat in tien statements.
- Best Kept Secret staat er als festival steeds beter op
De eerste editie van Best Kept Secret voelde nog wat onwennig en ongepolijst, vorig jaar viel het festival mede door de regen behoorlijk van zijn voetstuk, maar met deze vijfde editie heeft het festival zich definitief op hoogte van Lowlands en Pinkpop geplaatst. Roemden wij in eerdere jaren al het terrein mét hoofdpodium op het strand, de campings met échte toiletgebouwen, de herbruikbare bekertjes en de foodtruck-lineup, daar waren wij dit jaar vooral onder de indruk van het cashless betalen. Wat een genot om geen lange rijen voor muntjes te hebben, om niet de complete laatste te dag te hoeven uitkienen hoeveel je gaat eten of drinken en om gewoon te betalen wat de uitbater voor z’n product wil hebben, in plaats van naar boven afgeronde prijzen. De recyclebare bekertjes en het betalen met pinpas of creditcard zouden ze subiet op alle festivals moeten invoeren. Nu nog een oplossing bedenken voor de iedere jaar vermaledijde parkeer- en vooral wegkomproblemen en dit festival stijgt naar nóg grotere hoogten. Die potentie heeft het festival in elk geval zeker.
- Arcade Fire in topvorm staat op eenzame hoogte
Het was een gewaagde gok voor boeker Friendly Fire om twee enorme headliners voor het festival in de Beekse Bergen te boeken. Sterker nog; de gages waren zo hoog dat er winstmarge moest worden ingeleverd. Maar die investering betaalde zich absoluut uit. Hoogtepunt van het weekend was zonder twijfel de wervelende headlineshow van Arcade Fire. De formatie rondom echtpaar Win Butler/Régene Chassange is momenteel op de absolute top van haar kunnen en oogde zaterdag scherper dan ooit tevoren. Het concert had misschien niet de bezetenheid van de show in het noodweer op Pinkpop twee jaar geleden, maar muzikaal torende deze show boven die passage uit. Toverwoord daarbij was dynamiek en afwisseling. Van het euforische Wake Up! naar het dansbare Everything Now – klassieker in wording – en van het low-fi The Suburbs naar een fenomenale versie van het gek springerige Sprawl II. Deze band kan alle kanten op.
Soms ook letterlijk overigens, want de elf muzikanten op het podium zien we op allerlei instrumenten terugkomen. Daarnaast is de manier waarop Arcade Fire telkens de hoofdboodschap van het album dat zij presenteert laat terugkomen in de liveshow uniek. De subtiele tekst van Everything Now, de kleding met enorme merktekens waar je onmogelijk omheen kunt, het moment waarop Will Butler het publiek vraagt om mobieltjes de lucht in te steken ‘omdat dat er altijd zo mooi uitziet’; het zijn allemaal even speelse als slinkse verwijzingen naar de kritiek die Aracade Fire uit op de FOMO-generatie. En het is juist het feit dat je als bezoeker tijdens de show geen moment aan je mobieltje, het nachtprogramma of je avondeten denkt wat die boodschap zoveel kracht geeft. Arcade Fire was op Best Kept Secret weergaloos goed.
- Radiohead’s Exit Music wordt hét hoogtepunt van deze festivalzomer
Gelukkig kun je muziek niet vergelijken en gelukkig hadden we na Arcade Fire nog zo’n knaller als headliner. Voor de zondag had Best Kept Secret Radiohead geboekt. Unieke prestatie, want the best band in the world had op twee razendsnel uitverkochte kleine try-outs in de HMH na al vijf jaar niet meer in Nederland opgetreden, en was al sinds 2001 niet meer te zien op de Nederlandse festivalweides. Wat maakt dat Radiohead de claim The Best Band In The World verdient? De wijze waarop de formatie zich telkens aanpast aan de tand des tijds en zo nooit gedateerd klinkt. Slechts zes van de vierentwintig tracks op de setlist van gisteren speelde de formatie ook op Pinkpop in 2001. Zestien tracks die gisteren de revue passeerden bestonden toen alleen in het hoofd van frontman Thom Yorke.
Toegegeven, dat zorgde voor een hele moeilijke show. Radiohead gooide een forse bak diepgeladen electronica over Best Kept Secret heen en speelde constant met de verwachtingen van het publiek. Dat publiek – muziekpuristen – gedroeg zich overigens uitstekend. De hele show was men muisstil en – op een wat weggewaaid begin na – het geluid was (het hele weekend) subliem. Hoogtepunten waren een waanzinnig gespeeld Bloom, fan-favorite Let Down, de dynamische combinatie Paranoid Android/Rockoner, maar toch vooral Exit Music (for A film). Zelden zo’n stil en ontroerd publiek gezien en zelden is deze track, die na het recente overlijden van Yorkes ex-vrouw aan kanker nog veel meer lading heeft gekregen, intenser gespeeld. Die ene rilling bij strofe breathe, keep breathing / I can’t do this alone. Onvergetelijk en wonderschoon. Pure klasse.
- Hiphop op een bandjesfestival? Kan gewoon!
Hoewel Arcade Fire en Radiohead terecht veel aandacht opeisten, was er veel meer moois te zien in de Beekse Bergen. De eerste festivaldag betekende bijvoorbeeld de definitieve doorbraak van Hiphop op de Nederlandse festivalpodia. Bijvoorbeeld dankzij het overtuigende nachtprogramma op vrijdag, met naast de bizarre capriolen van fenomeen Tommy Cash de energiebom van Yung Internet en – vooral – de zonder een greintje emotie als kogels afgevuurde woordenstroom van megatalent Joey Purp. Best Kept Secret slikte het allemaal. Maar veel meer dan dat was er terecht veel aandacht voor Run The Jewels. In de schaduw van de tweede headliners gaven zij de eerste hiphop-headlineshow sinds Beastie Boys op Lowlands 1997. Dat het daar tijd voor werd bleek wel uit het energieke publiek waarmee het duo werd geconfronteerd in Hilvarenbeek.
Het werd de definitieve doorbaak van rapduo El-P en Killer Mike – zelf al beiden ruim de veertig gepasseerd – in Nederland. Waar het voor Radiohead en Arcade Fire een kleine show was, daar was dit voor Run The Jewels hun grootste headlineshow tot nu toe. Het aanstekelijke enthousiasme van de heren liet zien dat hen dat niet bepaald koud liet. En met tracks als Down, Talk to Me, Legend Has It, Close Your Eyes (And Count To Fuck) en Lie, Cheat, Steal twijfelen we er eigenlijk echt niet aan dat dit zeker niet de laatste zal zijn. Wat nou hiphop is dood? Wie Run The Jewels op Best Kept Secret zag, zag de headliner van de toekomst. Bumaye!
- De reünie is het nieuwe soloproject
Werden we een paar jaar geleden nog overspoeld met soloprojecten van zangers uit vergeten of semi-vergeten bandjes, daar was deze editie van Best Kept Secret ook een beetje de editie van de reünies. Wie in Hilvarenbeek was had bijvoorbeeld de kans om Arap Strab van zijn lijstje te vinken. Maar het waren met name twee andere reünies die grote indruk achterlieten. Allereerst de terugkeer van American Football. Wij waren al zeker tien jaar vergeten hoe fijn die band ook alweer klonk. Veel te weinig mensen zagen zondagavond een heerlijke show, waarin je door het strikt gehanteerde vierkwartsritme na een uur bijna in slaap werd geweend. Een heerlijk rustpuntje in de festivalgekte. Maar de beste reünie kwam toch van Tim Vanhamels’ Milionaire. Op vrijdag bezorgden zij een zwaar uitpuilende TWO oorsuizen (zie punt 6) met een magnifiek optreden. De heerlijke groove van het nieuwe album (Visa Running! I’m Not Who You Think You Are!) werd stijlvol afgewisseld met klassiekers als Street Life Cherry. Hoogtepunt was tweetrapsraket I’m on a High / Campagne. Tien minutenChampagne doet bijna vergeten dat je oren nog langer mee moeten. Muzikale porno, zo u wilt.
- Zonder oordoppen overleef je een festival anno 2017 niet
Dit is wel even een kritiekpuntje. Want mijn hemel, wat dacht bijvoorbeeld de geluidsman van Millionaire toen hij bij I’m Not Who You Think You Are nog even de geluidsknop naar rechts draaide? Wat dachten de DeeWees toen zij de decks van FOUR betraden? En was de geluidsman van Vatican Shadow in slaap gevallen op de volume-plusknop toen hij het technosetje van de geluidspionier in goede banen moest leiden? Het was af en toe zelfs met oordoppen in hemeltergend hard. Te hard. Je kunt tegenwoordig als normale muziekliefhebber met een hekel aan die goedkope doppen niet meer fatsoenlijk naar een festival. Het lijkt daarnaast ieder jaar en ieder festival weer net iets harder te gaan. Als dit zo doorgaat groeit er straks een generatie op waar tinnitus – die vervelende piep die u na een avondje uitgaan in uw oor heeft, maar dan blijvend – eerder regel dan uitzondering is. Dat moeten we met z’n allen niet willen. Het hemeltergend harde geluid bij popconcerten is een maatschappelijk probleem waartegen moet worden opgetreden door bezoekers (note-to-self: doppen niet vergeten!), festivals én de overheid. En nu weer terug naar de muziek.
- Een buitenpodium bij de les houden is zo makkelijk nog niet
In tegenstelling tot bijvoorbeeld Down The Rabbit Hole en Lowlands speelt de hoofdact van Best Kept Secret buiten. Dat is best een goed idee, zeker omdat het strand en het water hele idyllische plaatjes opleveren. Bij de headliner dan, want in het verdere programma was het op het hoofdpodium niet bepaald allemaal goud wat blonk. Saaineuzen als George Ezra, Kaleo, Boxer Rebellion en James Blake en halftalenten als The Amazons en Sundara Karma komen veel beter tot hun recht in een tent dan op zo’n enorm podium. Wat bijvoorbeeld wel overeind bleef? De herkenbare bliepjes van Metronomy, het rauwige Circa Waves en de ik-heb-zelf-ook-niet-voor-dit-podium-gekozen-houdng van Agnes Obel. Maar de programmering van de ONE mag absoluut in het rijtje evaluatiepunten voor de volgende editie.
- Pinkpop was wrong; er zijn genoeg jonge vrouwen die je prima op je festival kunt laten spelen
Op Pinkpop stonden twee weken geleden bijna alleen maar mannen. Uiterst pijnlijk voor een festival dat eigenlijk de diversiteit hoort te vieren. Gelukkig bleek op Best Kept Secret dat hier meer een les voor Pinkpop nodig is dan een les voor de popmuziek. Natuurlijk was daar de fenomenale Régene Chassange in Arcade Fire. Maar wij waren zeker zo onder de indruk van de no-nonsenseindie van The Courtneys, die een supergruizige show op Stage FIVE gaven die je eigenlijk niet had mogen missen. Of van de onvergetelijk avantgardistische performance van Jenny Hval, die grenzen tussen performance-art, spoken word en muziek deed vervagen. En een laatste eervolle vermelding dient ook te gaan naar Agnes Obel, die op een bijzonder moeilijk mainstage-slot het publiek met haar breekbare songs in vervoering wist te brengen. Dat hadden zij op Pinkpop natuurlijk ook prima gekund, denken wij zo.
- Nederlandse gruisrock is hot
Op een festivalzondagmorgen is het altijd – hoe zeg je dat netjes – wat lastig ontwaken. Gelukkig had Best Kept Secret daar het ideale recept voor bedacht. Achtereenvolgend mochten drie jonge Nederlandse gruisrockcollectieven de FIVE openen. Het werd een viering voor de Nederlandse alternatieve muziekscéne. Met The Homesick begon het duister, Iguana Death Cult was vervolgens verstuivend en Canshaker Pi wist tot slotte Pavement weer tot leven te brengen. Het is fantastisch om dat soort kleine Nederlandse bands te zien in volle festivaltenten, en het blijft ook mooi om de bewondering van buitenlandse bezoekers over deze bands te zien. Heerlijk begin van de zondag!
- De broes Dewaele staan nog steeds aan de absolute top van de dance-voedselpiramide
Op tien nog een eervolle vermelding voor DJ St. Paul, de uit het Utrechtse nachtleven bekende indieplaatjesdraaier die zoals ieder jaar het programma van de FOUR mocht cureren. Het leidde onder meer tot een gedenkwaardige DJ-set van Spinvis – die je dus ook prima techno kunt laten draaien – en tot een heerlijk inkijkje in de reggae-platenkast van Rico (die u dan weer kunt kennen uit Opgezwolle). Maar hét hoogtepunt van Stage FOUR was de geheime set van de broertjes Dewaele – als DJ’s beter bekend als 2manyDJs. Hen eens van écht dichtbij aan het werk zien was een waar feest. Hoe telkens de één zich concentreert op het bewerken van de huidige track, terwijl de ander alvast de volgende track uitzoekt. Maar ook hoe er ruimte is voor plotselinge ingevingen. En dan de wijze waarop de Dewaeles een uur lang onbekende tracks op de decks smijten, maar dan net als je dreigt af te haken Pump Up The Jam uit de hoge hoed toveren. De totale euforie bij de Soulwax-remix van Let It Happen aan het einde. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de Soulwax show die volgens de overlevering legendarisch was (maar die wij volgende week op Down The Rabbit Hole bekijken). Conclusie? De Dewaele-broertjes staan nog altijd aan de absolute top van de dancepiramide. Wij kunnen niet wachten tot we hen weer tegenkomen op Down the Rabbit Hole volgende week!
Benieuwd naar de bands die op Best Kept Secret stonden? Check de preview die wij vooraf maakten!