Beoordeel een boek nooit op zijn kaft. In fleurige bloesjes en veel te korte zwemshorts (!) laat progmetalband Haken zich na ruim drie jaar weer eens zien in Nederland. Net op het moment dat je denkt dat deze eigenaardige Londense groep een grapje lijkt te maken, komen ze met een allesvernietigende riff als een sloopkogel binnen. Haken laat er in de 013 in Tilburg geen misverstand over bestaan: ons moet je niet onderschatten.

Van alle progmetalbands maakt Haken misschien wel de interessantste ontwikkeling door. Met het doorbraakalbum The Mountain in 2013 was de verwachting dat de Britten stug vast zouden blijven houden aan theatrale progrock, maar in de jaren daarop veranderden ze drastisch van koers en flirtten ze voortdurend met andere genres als jazz, metal, jaren tachtig synthwave en nu zelfs moderne pop.

Op de nieuwe langspeler Fauna staan eigenzinnige popliedjes die zomaar op 3FM gedraaid kunnen worden. Geen lang uitgesponnen progcomposities, maar relatief kortje liedjes, met aanstekelijke refreintjes en zelfs kitscherige oo-wee-hoo-koortjes. Bijna iedere band zou hierop genadeloos afgerekend worden, maar Haken niet. De muzikale klasse druipt van deze Britten af, of ze nu snoeiharde metal of romantische pop spelen.

Het maakt het concert in Tilburg een ongrijpbaar iets. Haken grijpt je onmiddellijk bij de lurven met Prosthetic, een explosieve knaller waarop de drums en de riffs de hemel doen openbarsten. In het daaropvolgende The Alphabet of Me wisselt Haken heftig gitaarwerk echter weer net zo makkelijk in voor dromerige pop. Hier laat de band zien dat ze hun technische spel tussen zacht en hard werkelijk perfect op elkaar hebben afgestemd.

De verrassende wendingen in het anderhalf uur durende spektakel zijn talrijk en vaak onnavolgbaar. Zo begint Lovebite bijvoorbeeld snoeihard, maar verzandt het al snel in een prachtige liefdessong, waarbij frontman Ross Jennings onder kleurrijke discolampen met zijn armen wuift als ware hij een liefdesverklaring aflegt aan Tilburg. Een minuut later begint hij weer te headbangen als er een zware riff voorbijkomt. Is dit nou een klein liefdesliedje, of toch een harde progtrack? We zijn er nog steeds niet over uit.

The Endless Knot, nog zo’n goed voorbeeld. Vaak met de ogen dicht luistert de 013 ademloos naar de prachtige, sferische stukken, maar nog geen minuut later moet men onder verwoestende dubstep als een doldwaze gek gaan springen. ,,Allright Tilburg, let’s go fucking mental!”, schreeuwt Jennings. En het allermooiste: niet alleen de zaal, maar de band zelf geniet intens. Het spelplezier spat ervan af.

Het vijftien minuten lange vijfluik Messiah Complex, waarin Haken hun belangrijkste repertoire samenvat, vormt het hoogtepunt van de show. Hier combineert Haken met speels gemak pompende progressieve metal, sfeervolle symfonische klanken, aanstekelijke melodieën en de voor hen zo kenmerkende tempowisselingen. Zo bewijst Haken in de 013 eens te meer dat ze niet voor één gat te vangen zijn: de band levert een concert af dat in luttele seconden van dromerige prog doorschakelt naar lekkere stadionrock en dynamische jazz.

We kunnen er geen genoeg van krijgen.