Het mag gerust een wonder heten dat Mystery nog bestaat. De Canadese progband is sinds de oprichting in 1986 geplaagd door vele interne strubbelingen en gevoelige transfers. Van de originele formatie is alleen nog gitarist Michel St-Père over. Sinds enkele jaren heeft de band een stabiele formatie te pakken, en durven ze het (eindelijk!) aan om door Europa te touren. Een geschenk voor iedere zelfrespecterende liefhebber van progrock. Want in dit genre kent Mystery, zo bewijzen ze in de 013, eigenlijk geen gelijke.

Mystery maakt woensdag na een woelige loopbaan van 37 jaar (!) zijn langverwachte debuut in Tilburg. Voor de verandering geen concert in de Boerderij in Zoetermeer, wat voor de band in de loop der jaren is uitgegroeid tot een veilige thuishaven. Met een achtste album op komst, getiteld Redemption, kiest Mystery ditmaal voor twee intieme locaties: de kleine zaal van de Melkweg en de kleine zaal van de 013. Uitverkocht zijn beide shows niet. Daarvoor is de muziek van Mystery – symfonische neoprog, nu niet bepaald het meest sexy muziekgenre – wellicht net iets te niche.

Het zal zowel de band als de pakweg honderd aanwezigen een zorg zijn. Mystery is geen band die op tour gaat om de wereld te veroveren, of om de kassa te laten rinkelen. Ze hebben niet eens een eigen Instagram. Nee, Mystery is een band die puur voor de muziek leeft. En de fans leven puur voor de muziek van Mystery. Zij laten zich vol overgave onderdompelen in de betoverende wereld die deze Canadese band schildert met hun fantastische, symfonische rockgeluid. Hun nummers – sommigen klokken wel twintig minuten (!) – zitten vol avontuur, bombast, emotie en schoonheid. Op momenten groots en meeslepend, en op andere momenten weer intiem en vol warmte.

De kwartier durende opener Chrysalis is al meteen een schot in de roos en laat zien wat Mystery zoal in zijn mars heeft. Je wordt meteen in vervoering gebracht door die karakteristieke huilende gitaar van Michel St-Père. ‘Once upon a time in a forest’, begint zanger Jean Pageau zijn verhaal, en het kippenvel stroomt direct onbedaarlijk over je armen. Wat een dijk van een stem heeft deze man. Nog beter dan op de plaat, met meer gevoel, emotie en bezieling. In hetzelfde nummer bespeelt hij nog een keyboard én een klarinet en daarmee is Mystery met ook deze meneer een fantastische multi-instrumentalist rijker.

Mystery is puur en alleen gekomen voor de muziek en dus hoeft Tilburg geen fantastische podiumpresentatie te verwachten. Op het kleine podium past het zestal en hun bescheiden apparatuur nog maar net. Voor de mensen die bij Roger Waters in de Ziggo Dome waren geweest moet het als een verademing voelen. Geen irritante politieke boodschappen op groteske schermen die afleiden, geen onnodige lange praatjes over de staat van de wereld: Mystery speelt puur vanuit het hart en dat voelt en ziet Tilburg maar al te goed. Alleen die gekke maskertjes die Pageau af en toe op zijn neus zet had wat ons betreft niet gehoeven.

In een set van drie uur (inclusief half uur pauze) geeft Mystery een indrukwekkende bloemlezing van diens loopbaan. Meeslepende epics als Shadow of the Lake (14 min) en A Song for You (12 min) worden afgewisseld met nieuwe liedjes als Behind The Mirror en My Inspiration. Die laatste viel door het hoge zoetsappige gehalte lichtelijk tegen. Redemption daarentegen heeft alles in zich om uit te groeien tot een klassieker van jewelste. De song is nog niet uitgebracht, maar Tilburg viel desondanks als een blok voor het nummer, deels dankzij een meeslepend refrein.

Mystery heeft het vermogen om geweldige lange nummers te schrijven die aanvoelen als epische avonturen. Maar wat in de 013 vooral beklijft is het plezier dat deze mannen in hun werk hebben. Zanger Pageau valt in het bijzonder op. Hij legt zijn ziel en zaligheid in het optreden, wuift zijn armen op de maat van de muziek, geeft zoveel karatetrappen dat we de tel kwijtraken, slaat op zijn tamboerijn alsof zijn leven ervan af hangt en spoort zijn bandleden aan om gewoon lekker lol te trappen. Een dijk van een frontman en een fantastische aanwinst voor Mystery.

Met het album dat in mei verschijnt is het alweer reikhalzend uitkijken naar het moment dat Mystery weer de Nederlandse podia bestijgt. Wij kunnen alvast niet wachten.