Als je de recente hype rond het groteske Babymetal even buiten beschouwing laat, is Dir en Grey waarschijnlijk de bekendste metalband van Japan. De formatie rond de enigmatische frontman Kyo is erin geslaagd om in Amerika en Europa door te breken. Erg knap als je nagaat dat dit gezelschap in hun moerstaal zingt. Daarnaast schotelt de band je ook geen gemakkelijk in het gehoor liggende muziek voor. Dir en Grey maakt extreme metal die moeilijk in een hokje te stoppen is.
Als je dan toch met vergelijkingsmateriaal op de proppen moet komen, dan moet je aan bands als Deftones, Tool, Slipknot en Gojira denken. Maar dan anders. Dir en Grey maakt een combinatie van sludge, nu-metal en deathcore. Deze genrecocktail wordt aangevuld met gevarieerde Japanse zangstijlen. Kyo is een begenadigd frontman met een elastische stem. Hij kan grunten, schreeuwen, krijsen, zingen en croonen. In het verleden gebruikte hij al deze technieken in een nummer. Nu niet meer. Op ‘Arche’ heeft de zanger besloten om zijn kenmerkende krijszang achterwege te laten. Op dit negende studioalbum vertrouwt hij voornamelijk op zijn clean vocals (al schakelt hij soms nog steeds moeiteloos over naar een angstaanjagende doodsrochel). Het heeft een beklemmende plaat opgeleverd.
‘Arche’ klinkt rustiger dan voorganger ‘Dum Spiro Spero’ uit 2011. Laatstgenoemde plaat klonk nog als de soundtrack van een Japanse slasher, terwijl dit negende wapenfeit meer van de muzikale omlijsting van een psychologische horrorfilm wegheeft. De sfeer is duister en beklemmend en elk moment kun je een schrikeffect verwachten. De spanningsopbouw is meesterlijk. De bezwerende vocalen helpen daarbij. Kyo’s stem past zich aan de situatie aan en dat resulteert in huiveringwekkende tracks die als een koortsdroom aanvoelen. Je waant je soms Alice in Wonderland als je van de ene verbazing in de andere valt. Een melancholische passage kan in pure horror ontaarden als een zacht gezongen zin in een ijzingwekkende grunt resulteert. Dir en Grey is grillig en dat levert een spannend album op.
Volgens de band is ‘Arche’ een conceptalbum dat in het teken van pijn staat. Daar is geen speld tussen te krijgen. Ook als je kennis van de Japanse taal een beetje roestig is, hoor je de emotie in de stem van Kyo terug. Pijn is universeel. De zang komt vanuit zijn tenen en hij gaat diep. Dat de teksten zeer persoonlijk zijn, voel je gewoon. Kyo’s intensiteit komt keihard binnen. Hij is zo’n artiest die lijdt voor zijn kunst. Hij geeft hoorbaar alles. Deze Japanners roepen emoties op die elkaar tegen lijken te spreken. Terwijl de riffs je om de oren vliegen, komt er ook een soort rust over je heen. Esoterisch, dromerig, depressief, opwindend: zomaar wat trefwoorden die voorbij komen als je deze schijf afspeelt.
Heb je nog nooit een album van Dir en Grey beluisterd, dan is ‘Arche’ een mooie binnenkomer. Je hoort een band op de toppen van zijn kunnen. De productie laat elk instrument ademen – zelfs de bas is goed hoorbaar – en zorgt voor een helder geluid. Extreem goed album van een extreme band.