Het jaar zit er weer bijna op en dus is het tijd om de balans op te maken. Over iets meer dan een week maken wij onze jaarlijst bekend, maar vóór dat moment krijgen verschillende redacteuren de kans om hún hoogtepunten van 2016 met jullie te delen. De komende week stelt iedere dag één reviewer een aantal platen aan je voor die je móét luisteren vóór 2016 voorbij is. Zelf een jaarlijst maken? Maak een account aan op www.jaarlijst.nl en laat ons weten wat jij de beste platen van het afgelopen jaar vond!

In de eerste aflevering is het de beurt aan Camiel. Zijn eindlijst werd bijna net zo breed als zijn muzieksmaak; van bekende artiesten als David Bowie en Nick Cave tot artiesten waar je waarschijnlijk nog nooit van gehoord hebt als CassMcCombs en BadBadNotGood. Waarom deze platen? Lees het na in zijn vuistdikke longread, voor het gemak aangevuld met sleuteltracks die je direct kunt aanklikken en bekijken. Zijn hele lijst op je gemak terugluisteren? Check zijn albumlijst op Spotify!

  1. David Bowie – Blackstar

“Something happened on the day he died”, zingt David Bowie ergens halverwege de meer dan tien minuten durende titeltrack van zijn laatste plaat Blackstar. Het zou profetisch kunnen zijn, want de dood van Bowie was de verklaring die bij de eerste luisterbeurt van het mystieke, bijna wereldvreemde album totaal ontbrak. Bowie rekent op heldhaftige wijze af met demonen uit het verleden, bezingt op hartverscheurende wijze zijn weg naar de dood en is daar angstaanjagend eerlijk over. Maar dat is niet het hele verhaal van Blackstar. De muzikaliteit van de plaat niet noemen zou de maker tekort doen. Op Blackstar laat Bowie veel meer dan op (recente) voorgaande langspelers de muziek het werk doen. De veel te weinig gelauwerde jazzformatie onder leiding van het saxofonist Donny McCaslin vult dat op een geweldige manier in. Het resultaat is de beste plaat van 2016.

Waarom in de top 10? Omdat wij vóór de dood van Bowie over deze plaat schrijven: “Koning, Keizer, Admiraal; Bowie blijft het allemaal”. En omdat hij je daarvan telkens als je deze muzikale zwanenzang luistert meer overtuigt.

Sleuteltrack? Zonder twijfel Lazarus. Een uniek totaalkunstwerk. Waarom? Kijk de clip, lees de tekst, luister naar de uitgedoofde, al wat dof klinkende stem en voel de fenomenale saxofoonsolo in het tweede deel van track. Zo klinkt de dood.

  1. DMA’s – Hills End

Luister naar de eerste tien seconden van albumopener Timeless en je weet of DMA’s je nieuwe favoriete band is, of dat je de plaat wel weg kunt leggen. Veel recensies flikkerden debuutplaat Hills End in het schap ‘weinig originele Britpop’ en ‘al gedateerd toen Oasis nog cool was’. Die mensen hebben ongelijk. Hills End is misschien niet de meest vernieuwende, maar wel de meest eerlijke no-nonsense plaat van 2016. Met de branie van Oasis, maar ook met de muzikale verfijning van Australische voorbeelden als The Triffids, David McComb en The Go Betweens. Twaalf thematisch en muzikaal diverse nummers over het leven in haar meest pure vorm. Reality-check in een jaar dat we bijna vergaten dat muziek maken eigenlijk helemaal niet moeilijk is. ‘Let it all out!’

Waarom in de top 10? Omdat Hills End een even ongrijpbare als onweerstaanbare ode is aan het gewone leven, teruggrijpend op een tijd waarin muziek nog werd gemaakt door gewone jongens met gitaren, petjes en houthakkersbloesjes.

Sleuteltrack? Straight Dimensions. Op Hills End gaat DMA’s zowel keihard als in de ballademodes, maar juist de track die daar het meest tussenin blijft hangen maakt het meeste indruk. Fantastische track over sleur rondom de al even fantastische kernzin “Knocking too familiar on your door”.

  1. KAYTRANADA – 99,9%

Als je toevallig in Hollywood woont en je regelmatig op de feestjes van de sterren komt kende je hem waarschijnlijk al. Voor alle anderen is het debuut van Kelvin Celistin – KAYTRNADA voor vrienden – vermoedelijk een eerste kennismaking met de man op wiens baslijnen Hollywood al jaren danst. Het debuut van de jonge Canadees is even veelzijdig als herkenbaar. Of het nou retrodance (Intro), pop (One Too Many), hiphop (Glowed Up) of dance (Together) is; de snoeiharde baslijnen maken van al die producties typische Kaytranada-tracks. En juist die eenheid-in-verscheidenheid maakt van 99,9% het spannendste en meest vernieuwende popalbum van een jaar dat de ouwelullen de jaarlijstjes domineren. Moderne muziek om trots op te zijn.

Waarom in de top 10? Omdat 99,9% een verademing was in muziekjaar 2016, waarin de zuchten naar het verleden op een bepaald moment niet meer te tellen waren.

Sleuteltrack? Together, samen met AlunaGeorge en rapper GoldLink. Stiekem de allerlekkerste dansvloervuller van 2016, en even fout als goed.

  1. Nick Cave and The Bad Seeds – Skeleton Tree

You Fell From The Sky / Crash landed in a field / Near the River Adur. Vanaf het begin van Jesus Alone, de eerste track op Skeleton Tree van Nick Cave lijkt Cave te refereren aan de tragische dood van zijn 15-jarige zoon Arthur, die tijdens een LSD-trip van een klif viel. Hoewel de teksten al klaar waren toen Cave Jr. veel te jong het leven liet, is Skeleton Tree in rouw gedompeld. Cave klinkt breekbaarder dan ooit en zijn teksten zijn even on(na)volgbaar als confronterend. Zelden deed het zoveel pijn om naar een plaat te luisteren. Een hoogtepunt waarvan je gewenst had dat het er nooit was gekomen.

Waarom in de top 10? Skeleton Tree is verre van een album voor een mooie zondag, maar zelden zette iemand zijn pure ellende zo weergaloos op plaat dat je er bijna niet naar kan luisteren.

Sleuteltrack? Titeltrack Skeleton Tree. Aan het einde faded de plaat langzaam weg terwijl Cave bijna breekt en zingt ‘It’s allright now’. Dat wordt het dus nooit meer. Koude rillingen over je rug.

  1. Cass McCombs – Mangy Love

Nieuwe platen van Philly Soulvoorman – zeg maar soul voor de witte man – Cass McCombs krijgen in Nederland steevast veel te weinig aandacht. Dat was dit jaar rond de release van Mangy Love niet anders. Toch moet u deze plaat zeker gehoord hebben voor het einde van het jaar. Kernwoorden? Dromerig, ambitieus, vindingrijk, afwisselend, grappig en coherent. Het knappe van Mangy Love is de wijze waarop McCombs erin slaagt om een inhoudelijk behoorlijk diepgaande en maatschappijkritische plaat te verpakken in een hele lichte en coherente muziekmix. Dat maakt van Mangy Love de allerfijnste luisterplaat van 2016.

Waarom in de top 10? Omdat Mangy Love een tentoonstelling is van indrukwekkende scherpte in zowel tekst en muziek als productie en afwerking. Huzarenstukje in een tijd dat het singer-songwritergenre verder compleet is ingedut.

Sleuteltrack? Buitenbeentje Run Sister Run. Halverwege de plaat ben je bijna ingedut door de ritmische klanken van McCombs als hij de boel ineens opschudt met een zowel in tekst als in muziek subliem in elkaar gezette ode aan het feminisme.

  1. Steve Gunn – Eyes on the Lines

Als u Steve Gunn kent, dan kent u hem vermoedelijk van zijn werk in The Violators, de backing band van Kurt Vile. Met die formatie haalde hij de laatste twee jaar de eindlijstjes, maar solo stelde de platen van Gunn nog niet zoveel voor. Tot zijn dit jaar uitgebrachte folkplaat Eyes on the Lines. Daar blijft de man achter het Kurt Vile-succes eindelijk een beetje bij zijn leest. Zoals we kennen van zijn werk bij Vile bouwt hij zijn tracks rond niet te moeilijke gitaarmotieven en neemt hij zijn tijd voor de tracks. Tel daarbij de verrassend zuiver klinkende stem van Gunn en de uitstekende productie op en laat u verrassen door het meest onthaastende album van 2017!

Waarom in de top 10? Omdat Steve Gunn met Eyes on the Lines de fijnste folkrockplaat van 2016 heeft gemaakt en omdat bijna niemand die plaat heeft gehoord.

Sleuteltrack? Opener Ancient Jules zet de sfeer van de plaat gelijk goed neer. Een zomers gitaarrifje wordt langzaam uitgebouwd tot een uiteindelijk zeer behoorlijke solo. U hoort direct wat een fenomenale gitarist Gunn is.

  1. Anderson .Paak – Malibu

Het is met Anderson .Paak vrij snel gegaan. Ergens medio vorig jaar brak hij door dankzij Dr. Dre’s Compton, waarop hij op bijna de helft van de tracks mocht meerappen, en dit jaar was daar de échte doorbraak dankzij tweede plaat Malibu. Die plaat valt op door de relatieve rust en zorgeloosheid waarmee de plaat is opgebouwd. Rustig laverend tussen soul, hiphop en funk deelt .Paak zijn levensverhaal met de luisteraar. Dat is een verhaal van grote hoogten en diepe dalen, maar het is juist die afwisseling wat deze plaat soms mist. Zo blijft .Paak op Malibu soms nog iets teveel in een voorspelbare groef hangen, maar komt er wél eindelijk echt uit waarom Amerika in .Paak de nieuwe Dre, Pharrell en Lamar ziet.

Waarom in de top 10? Omdat Malibu de langverwachte doorbraak is van het bestbewaarde geheim van de Amerikaanse zwarte muziek, en omdat Malibu daarnaast dé soundtrack van de zomer van 2016 was.

Sleuteltrack? We hadden hier graag een fantastische albumtrack genoemd, maar single Am I Wrong? is dé track van deze plaat. Let u vooral op het heerlijke trompetje aan het einde van de track.

  1. Leonard Cohen – You Want It Darker

Echt een vrolijke jongen was Leonard Cohen eigenlijk nooit, maar op zijn – naar we nu weten – zwanenzang You Want It Darker werkt hij zelfs voor zijn doen behoorlijk naar het einde toe. Soms verwijst hij naar subtiel de dood, en soms is de verwijzing heel duidelijk (I’m leaving the table / I’m out of the game). En of hij het erg vind? In titeltrack You Want It Darker stelt hij zelf vrij onomwonden ‘I’m ready, my lord’. Het moge duidelijk zijn dat de naderende dood het thema is van de laatste plaat van de Canadese ‘godfather of gloom’. Of hij het zag aankomen weten we niet, maar zijn krakerige en brommerige laatste plaat is in ieder geval een meesterwerk.

Waarom in de top 10? You Want It Darker is een adembenemend laatste wapenfeit van een fantastische artiest die op de valreep nog één van de meest coherente albums heeft gemaakt van z’n complete oeuvre.

Sleuteltrack? Openingstrack You Want It Darker trekt je bijna hypnotiserend mee het duistere album in. De (minimale) begeleiding, de tekst en de bijna krakerige en broos brommende Cohen komen in de bijna aan minimal techno denkende track perfect bij elkaar.

  1. Michael Kiwanuka – Love & Hate

In de maanden vóór de release van Love & Hate werd de tweede plaat van Michael Kiwanuka behoorlijk gehyped. De plaat werd steeds uitgesteld en lag uiteindelijk pas vijf maanden na de oorspronkelijke releasedatum in de winkel. Gedurende die maanden spraken muziekblogs van een nieuwe Whats Going On. Over die vergelijking kunnen we kort zijn: Love & Hate haalt het niet bij het legendarische album van Marvin Gaye. Sowieso doen de grootse, orkestrale songs meer denken aan Isaac Hayes dan aan Gaye. Tussen al het – overigens door sterproducer Danger Mouse uitstekend geproduceerde – orkestgeweld blijft Kiwanuka eigenlijk doen waar hij goed in is; mooie, kleine soulliedjes zingen over de zoektocht naar een identiteit in een snel veranderend Amerika.

Waarom in de top 10? Op zijn debuutplaat was vooral te horen dat Michael Kiwanuka meer in zijn mars heeft dan er daar uitkwam, op Love & Hate komt dat er bij vlagen wel uit, en wij kunnen niet wachten op een derde plaat waarop hij ook wat meer zijn eigen stempel drukt.

Sleuteltrack? Tussen alle Isaac Hayes-orkestbakken zou je bijna tobbend depressief worden, maar gelukkig is daar halverwege het vrolijke Daptone-achtige soulsingletje One More Night. Tussen de voortdurende muzikale grootsheid is die track groot geworden door klein te blijven.

  1. BadBadNotGood – IV

Eigenlijk is BadBadNotGood een jazzkwartet, maar op IV is daarvan niet veel meer te horen. Beïnvloed door de Odd Future-kliek (o.a. Fidlar, Frank Ocean, OFWKTA en Tyler, The Creator) verwees de formatie op voorgaande albums al opzichtig naar hiphop en freejazz, en op IV komt daar dankzij Kaytranada ook elektronica bij. Het is fantastisch om te horen hoe het jonge trio de jazz aanzet met vette bastonen en een hiphopachtige productiewijze. Eigenlijk is IV niet meer dan een combinatie van fantastische samenwerkingen met de meest hippe artiesten van 2016 en een stel puike jazzjams, maar als album slaagt IV door de gelaagdheid eveneens met vlag en wimpel als eenheid. Muzikaal gezien zonder twijfel dé band van het moment.

Waarom in de top 10? Hoewel de muziek van BadBadNotGood zich niet echt leent voor de beginnende luisteraar, is IV een perfecte instap voor hen die naast popmuziek ook eens in aanraking willen komen met jazz en moderne klassieke muziek.

Sleuteltrack? Het gaat om het geheel, maar we lichten met liefde Speaking Gently even uit. Dankzij steeds wisselende instrumentaria en zeker zeven enorme tempowisselingen een fenomenale jazz-jam.