Met twee bijna uitverkochte shows in Tilburg en Groningen neemt Dream Theater voorlopig afscheid van Nederland. ,,We zien jullie wel in 2086, of zo”, grapte frontman James LaBrie zondagavond in een goed gevuld 013. Ongelooflijk jammer natuurlijk voor de fan die geen genoeg kan krijgen van misschien wel de grootste progmetalband sinds mensenheugenis.

Aan de andere kant lijkt zanger James Brie na zo’n pauze te snakken. De Canadees presteert de afgelopen jaren extreem wisselvallig op het podium. In de lage zang is het vaak hartverscheurend goed en krijgt zijn karakteristieke stem alle ruimte om de nummers net dat beetje extra sfeer mee te geven. Maar in vrijwel het merendeel van zijn teksten maakt de proglende het zich ongelooflijk lastig, met uithalen die klinken alsof er op het podium een straatkat levend gevild wordt.

De fans gedogen de zanger al jaren. Dream Theater is live zo buitenaards goed dat het niet uitmaakt dat LaBrie sommige coupletten of refreinen vreselijk verkracht met zijn ijzige gekrijs en gegil. De enige ballade van de avond, het akoestisch gedragen Solitary Shell, is op momenten gewoonweg niet om aan te horen. In Pull me Under, de enige hit die de band ooit schreef, maakt LaBrie het helemaal bont en klinkt hij alsof er op het podium een gillend speenvarken aan het spit gaat.

De performance van Labrie staat symbool voor de aftakeling van een ooit legendarische zanger. De frontman tikt over een paar maanden de zestig aan en lijkt met iedere show verder terug te zakken in niveau. Vooral als Labrie de hoogte opzoekt gaat het mis en vliegt hij zo nu en dan genadeloos uit de bocht. Wie in Tilburg erbij is zal het bevestigen: ‘6:00’ is ronduit vals, en in het lang uitgesponnen A View From the Top of the World voel je bijna de opluchting in de zaal als Labrie achter de coulissen verdwijnt en zijn bandleden het werk laat doen.

 

Zo lijkt het alsof een concert van Dream Theater tegenwoordig een hele beproeving is, maar niets is minder waar. In muzikaal opzicht is Dream Theater een band die geen gelijke kent, vooral als alle registers worden opengetrokken. Het met een Grammy Award beloonde The Alien komt vroeg in de set aan als een klap in het gezicht, en in Bridges in the Sky komt de compositorische klasse alswel de virtuositeit van alle bandleden vol tot uiting. De gitaar van John ‘metalgod’ Petrucci en de scheurende toetsen van Jordan ‘tovenaar’ Rudess klinken opnieuw als engeleninstrumenten. De onnavolgbare drums van Mike Mangini – ditmaal op een veel kleiner drumstel – en de kneiterharde bas van de immer zwijgzame Mike Myung vormen samen een krachtig geheel.

Dream Theater stond vorig jaar al met dezelfde tour in de AFAS Live, en doet het nu in Tilburg én Groningen dunnetjes over met een ietwat aangepaste setlist. Awaken the Master maakt plaats voor het eveneens nieuwe ‘Answering the Call’, een nummer waarin alle power en muzikale diversiteit van Dream Theater samenkomt. Een dijk van een nummer en meteen ook het hoogtepunt van de avond. Klassieker ‘Endless Sacrifice’ wordt ingewisseld voor het nieuwe Sleeping Giant, veruit het minste nummer van het laatste album. Een niemandalletje waarin Dream Theater een beetje gezapig en gemakzuchtig uit de hoek komt.

Maar wat Dream Theater als geen andere band kan, is de luisteraar overrompelen met verschillende emoties. Het ene moment springen de tranen in je ogen als Petrucci zijn gitaar op een wonderschone manier laat huilen, zoals in het slotstuk van het lange en meeslepende The Count of Tuscany, en het andere moment dwingt de band je te headbangen op verwoestende metal als Pull me Under. Meeschreeuwen gegarandeerd.

Zo blijft Dream Theater na 35 jaar nog steeds een van de betere groepen die er op deze aardkloot rondloopt. Labrie zit er dus bij de hoge noten en uithalen vaak naast, maar we moeten ook eerlijk zijn: zónder hem heeft de band eigenlijk geen bestaansrecht. Zijn stem – hoe afgetakeld ook – is bepalend voor de muziek en daarmee voor de rest van de band. Wie die gedachte tot zich neemt, kan alleen maar concluderen dat hij of zij opnieuw iets heel bijzonders heeft mogen aanschouwen.