Nederlandse radiozenders beschouwen de jaren 90 als een onuitputtelijke goudmijn van foute muziek (Hallo Qmusic!), maar niets is minder waar. De nineties waren ook het tijdperk van Nirvana en Pearl Jam. En van Therapy? Deze band brak in ons land door met hitsingle ‘Diane’ en werd vervolgens vrijwel genegeerd door Nederlandse radiozenders. Toch verkoopt deze band nog steeds zalen uit tijdens optredens. Hoe dat komt, maakt biografie ‘So Much For The 30 Year Plan’ op een mooie manier duidelijk aan mensen die deze bijzondere groep niet kennen of uit het oog verloren zijn (foei!). Therapy? is een groep die zichzelf steeds opnieuw uitvindt en gedreven wordt door een oprechte liefde voor muziek en kameraadschap. Dit trio zoekt continu de grenzen van hun muzikaliteit en genres op.
Journalist Simon Young interviewde de band talloze keren en destilleerde een mooi carrièreoverzicht uit deze vraaggesprekken. De bandleden blikken terug op de totstandkoming van al hun albums en zijn daar zeer eerlijk in. Frontman Andy Cairns is bijvoorbeeld zeer zelfkritisch en laat duidelijk weten welke tracks hij niet zo geslaagd vindt of wat er in zijn ogen beter kon. Ook komt zijn geestelijke gesteldheid ten tijde van elke opname uitgebreid aan bod. Vooral in de begindagen werd er door hem nogal wat alcohol genuttigd en ook andere drugs waren van harte welkom. De zanger geeft een mooi inkijkje in zijn geest en laat zien dat hij een gevoelig mens met talloze onzekerheden is. Door deze zelfinzichten leer je de mens achter de rockster steeds beter kennen. Ook bassist Michael McKeegan blikt op een eerlijke manier terug op het verleden en spaart zichzelf daarbij niet. Je leest geen eendimensionaal rocksterrenverhaal, maar een introspectieve vertelling over een leven in een grillige branche als de muziekindustrie.
Dit boek gaat dieper in op de manier waarop Therapy? in de markt werd gezet door labels – iets waar Cairns zeer onzeker van werd – en hoe fans van het eerste uur reageerden op de overstap van een underground platenmaatschappij naar een major label. Ook komen specifieke optredens en ontmoetingen met beroemde artiesten aan bod. Het boek schetst een fraai inkijkje in het leven van een tourende muzikant. Dit gebeurt op een eerlijke manier die de romantische mythes van het (rock)sterrendom onderuit schopt. Zo klinkt een leven vol overmatig drugsgebruik zoals Cairns dat schetst nu niet bepaald stoer of aanlokkelijk. Eerlijk eenzaam en deprimerend. De zanger greep naar narcotica om aan de realiteit te ontsnappen en zijn pijn en onzekerheden te verdoven. Hij geeft ook aan wat zijn drugsgebruik betekende voor zijn omgeving. Deze openheid is erg verfrissend en maakt dit boek een aanrader voor fans van Therapy? die dieper in de psyche van de groepsleden willen duiken.
Wars van sterallures
Wat dit boek ook zo interessant maakt, zijn de vele terzijdes waarmee Young strooit. Zo beschrijft hij de opnamestudio’s waarin de band hun platen opnam (verkapte drugsholen of een huis middenin een woonwijk) en komen ook talloze voorbeelden voorbij van muzikanten en acteurs waardoor Therapy? zich liet beïnvloeden. Deze anekdotes voorkomen dat je een droge geschiedenisles leest. Tegen het einde van het boek zijn de wilde rock & roll verhalen echter opgedroogd en is het onderlinge drama tussen bandleden verleden tijd. Therapy? is een geoliede machine geworden en de leden zijn gelukkig. Dat is geweldig nieuws voor fans en de leden zelf, maar het is niet zo interessant om te lezen. Voorbereidingen van verjaardagsfeestjes zijn niet bijster goed leesvoer. Young heeft de afgelopen 30 jaar in evenveel hoofdstukken samengevat, maar de laatste vijf jaar zijn niet zo sprankelend als de eerste episodes (iets dat niet geldt voor de muziek van de band trouwens).
Fans van Therapy? moeten dit boekwerk sowieso aanschaffen als ze meer willen weten over hun muzikale helden. ‘So Much For The 30 Year Plan’ is een ode aan een eigenzinnige band die altijd zijn eigen plan trekt en wars is van sterallures en commercie. Daarnaast hebben de leden menig tiener (inclusief ondergetekende) door hun puberteit heen geholpen. Je krijgt zin om je platenkast leeg te trekken en alle albums van deze band weer op te zetten. Een groter compliment kun je niet krijgen als biograaf!